Apel Fundacji PKPO dot. wprowadzenia Lung Cancer Units.

Rak płuca wciąż jest pierwszym zabójcą wśród chorób nowotworowych w Polsce. W 2021 r zdiagnozowano go u 20 572 pacjentów, co stanowi 13 proc. wszystkich rozpoznań onkologicznych. Odpowiadał za 20 841 zgonów, co stanowiło 20 proc. wszystkich zgonów z powodu chorób nowotworowych w kraju. 

Zmiany w programie lekowym znacząco poprawiły dostęp pacjentów z rakiem płuca do szeregu nowoczesnych terapii,. Dały im szansę na dłuższe życie, ale co równie ważne, znacząco wpłynęły na poprawę jego jakości. Niestety nie przekłada się to na wyniki leczenia. Wciąż wielu pacjentów nie tylko nie korzysta z dostępu do tych terapii, ale często również po prostu go nie dożywa, bo okno terapeutyczne miedzy diagnozą, operacją a włączeniem leczenia ma określony czas.  

Uważamy, że tak jak w przypadku raka piersi znaczący postęp w leczeniu pacjentek nastąpił po wprowadzeniu Breast Cancer Unit, tak w leczeniu raka płuca przełomem będzie wprowadzenie Lung Cancer Units. Ich stworzenie jest od lat postulowane nie tylko przez organizacje pacjentów, ale też przez ekspertów, jednak prace koncepcyjne nie przekładają się realne działania. Wciąż słyszymy, że prace związane z wprowadzeniem do wykazu świadczeń gwarantowanych kompleksowej opieki nad pacjentami z podejrzeniem lub rozpoznaniem raka płuca są na zaawansowanym etapie, ale nadal nie trafiły nawet do konsultacji społecznych. Apelujemy więc o to, by procesy związane ze stworzeniem Lung Cancer Units jak najszybciej zostały zakończone a pacjenci znaleźli się pod w pełni specjalistyczną opieką.   

Kolejnym powodem do niepokoju pacjentów jest utrudniony dostęp do diagnostyki molekularnej, która jest podstawą kwalifikacji do nowoczesnego leczenia. Uważamy, że konieczne są szybkie zmiany w wycenach tych świadczeń i wprowadzenie badań NGS do codziennej praktyki, tak by ich wykonanie stało się obowiązkiem już na pierwszym etapie diagnostyki w raku płuca.  

Postulujemy również jak najszybsze wprowadzenie ogólnopolskiego, powszechnego programu badań przesiewowych w raku płuca. Jak wykazał program pilotażowy ale i jak dowodzą doświadczenia krajów zachodnich, postawienie na wczesne wykrywanie raka płuca znacząco przekłada się wyniki leczenia. Dlatego uważamy, że na badania przesiewowe - niskoemisyjną tomografię płuc - powinni być kierowani wszyscy pacjenci z grup ryzyka raka płuca już z poziomu lekarza POZ.  

Konieczne jest również podjęcie skutecznych działań w zakresie długofalowej profilaktyki pierwotnej, bo to one mogą uchronić przyszłe pokolenia przed rakiem płuc. Edukacja dzieci i młodzieży, nowoczesne kampanie społeczne i skuteczna polityka państwa, oparta na współpracy wielu resortów w obszarze wyrobów tytoniowych są konieczne, by Polska, wzorem Szwecji miała stać się państwem wolnym od dymu tytoniowego.